Możliwości nowych technologii
w Facility Management
Wprowadzenie nowych technologii do Facility Management (FM) zmienia sposób, w jaki zarządzamy budynkami i infrastrukturą. Sztuczna inteligencja, automatyzacja, Internet Rzeczy (Internet of Things, IoT) oraz analityka danych zwiększają efektywność wspierają zrównoważony rozwój i generują oszczędności. Czy mogą stać się kluczowym czynnikiem w budowaniu lepszego jutra dla branży FM? Jako szef działu technicznego CPI Property Group podzielę się w tym artykule swoimi spostrzeżeniami na temat rozwiązań wspomagających zarządzanie oraz budowę obiektów komercyjnych.
Ten artykuł jest o:
Rewolucja technologiczna w Facility Management
Postęp technologiczny w ostatnich latach zmienia zasady gry w branży FM. Tradycyjne podejście do zarządzania obiektami ustępuje miejsca nowoczesnym rozwiązaniom, które pozwalają efektywniej wykorzystać zasoby, redukować koszty operacyjne i sprostać rosnącym wymaganiom użytkowników. Technologie, takie jak IoT czy AI wprowadzają do FM zupełnie nowe możliwości, które jeszcze kilka lat temu wydawały się futurystyczną wizją.
Dzisiaj jako dyrektora CPI wspomaga mnie technologia digitalna, która przygotowuje raporty na przykład na temat zużycia energii czy prowadzonych przez nas przetargów – to ogromna zmiana w codziennej pracy. Coraz większą rolę odgrywają także zintegrowane systemy zarządzania, które zbierają dane z wielu różnych źródeł i przekształcają je w użyteczne informacje. Dzięki temu zarządzanie obiektami staje się bardziej przewidywalne. Rewolucja technologiczna nie ogranicza się jedynie do wprowadzania nowych narzędzi – zmienia również kulturę pracy w branży FM, stawiając na bardziej elastyczne i zorientowane na dane podejście.
Rozwój sztucznej inteligencji
AI dominuje obecnie w wielu branżowych dyskusjach, ale warto przypomnieć, że jej rozwój trwa od ponad 70 lat. W FM jej wdrożenie znajduje się na etapie początkowym – procesy projektowe, budowlane i eksploatacyjne nie wykorzystują jeszcze w pełni jej potencjału.
Według badania Deloitte, około 80% managerów z branży nieruchomości owszem pracuje nad wdrażaniem narzędzi opartych na sztucznej inteligencji, jednak większość z nich jest dopiero w fazie pilotażowej. Ponad 30% stosuje AI dodatkowo jako wsparcie obszaru analiz. Wciąż jednak bardzo niewiele mówi się o wprowadzaniu sztucznej inteligencji do oprogramowań sterujących budynkami od strony technicznej. A – w moim odczuciu – właśnie to byłoby największym krokiem dla rozwoju branży.
Nowe technologie w budownictwie – klucz do lepszej organizacji
Branża budowlana nieustannie zmaga się z wieloma problemami, które mogą powodować poważne konsekwencje – zarówno finansowe, jak i umowne. Opóźnienia w procesie projektowym lub budowlanym, trudności w zarządzaniu zasobami, kwestie dostaw, logistyki, nadzorowanie projektu i komunikacja między zespołami – we wszystkich tych dziedzinach nowe technologie mogą nas wesprzeć.
Nowoczesne rozwiązania stwarzają lepsze niż kiedykolwiek możliwości przechowywania i organizacji danych. W przypadku projektów budowlanych jest to szczególnie ważne, ponieważ mówi się o tym, że aż 70-80% danych w budownictwie zostaje utracone w przebiegu całego projektu. Ważne jednak, że coraz częściej korzystamy z narzędzi, takich jak cyfrowe centra danych czy kwerenda, które poprawiają zarządzanie projektami i minimalizują straty informacyjne.
Optymalizacja procesów dzięki BIM
Jednym z kluczowych narzędzi optymalizujących procesy w FM jest BIM (Building Information Modeling), który cyfryzuje projektowanie, budowę i zarządzanie obiektami. Umożliwia również pełne modelowanie budynków, uwzględniając ich konstrukcję, instalacje i wykończenia. Dzięki BIM, zarządzający obiektami mogą mieć do dyspozycji jedną, kompleksową bazę danych, która zawiera szczegółowe informacje o każdym elemencie budynku, co znacząco ułatwia późniejsze działania związane z jego eksploatacją. Dzięki integracji BIM z IoT zarządzanie obiektami staje się jeszcze bardziej precyzyjne – pozwala na monitorowanie infrastruktury w czasie rzeczywistym, szybkie reagowanie na awarie i optymalizację kosztów.
Dobrym uzupełnieniem technologii BIM może być także cyfrowy bliźniak (Digital Twin). To kolejna technologia, która zmienia FM. Dzięki integracji z IoT umożliwia precyzyjne monitorowanie stanu infrastruktury, symulacje i analizowanie zachowań budynków. Pozwala to wcześnie wykrywać problemy, planować konserwacje i optymalizować koszty zarządzania.
Internet Rzeczy w Facility Management
Kolejnym rewolucyjnym rozwiązaniem w Facility Management jest IoT, o którym już wcześniej wspomniałem. To sieć urządzeń, które zbierają dane i komunikują się ze sobą, co umożliwia zarządzanie infrastrukturą w czasie rzeczywistym. Przykładem mogą być inteligentne czujniki monitorujące w danym budynku temperaturę, wilgotność, oświetlenie, jakość powietrza, a także systemy HVAC. Dzięki IoT możliwe jest nie tylko zarządzanie zużyciem energii, ale także optymalizacja kosztów operacyjnych oraz lepsze prognozowanie potrzeb serwisowych.
W CPI w jednym z naszych budynków wdrożyliśmy system IoT, realizując pilotaż na kilku piętrach. Wyniki pokazały oszczędności energii w zakresie od 7% do 14%, co zależało od podejścia najemców – bardziej świadomi, którzy już wcześniej wprowadzili zmiany mające na celu poprawę efektywności energetycznej, osiągnęli lepsze wyniki. To pokazuje, jak ważne jest wcześniejsze zaangażowanie użytkowników obiektów w zmiany technologiczne, które pozwalają na lepsze wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej i zrównoważonego rozwoju.
Drukarki 3D i materiały inteligentne
W obszarze nowych technologii w Facility Management, warto również wspomnieć o wykorzystaniu drukarek 3D oraz materiałów inteligentnych. Przykładem jest zastosowanie tych technologii w budownictwie, gdzie coraz częściej stosuje się je do produkcji elementów konstrukcyjnych i wykończeniowych. Drukarki 3D pozwalają na precyzyjne tworzenie obiektów o skomplikowanej geometrii, co może znacząco obniżyć koszty i czas potrzebny na produkcję komponentów.
Dodatkowo, wykorzystanie materiałów inteligentnych – takich jak te reagujące na zmiany temperatury, wilgotności czy ciśnienia – daje możliwość tworzenia budynków o wyższej efektywności energetycznej i większej odporności na zmiany klimatyczne. Te innowacyjne rozwiązania stanowią element szerszego trendu w branży budowlanej i Facility Management, który łączy zrównoważony rozwój z nowoczesną technologią.
Automatyzacja i robotyka
Jestem zdania, że automatyzacja i robotyka stanowią przyszłość branży FM. Technologie te pozwolą na zwiększenie efektywności i precyzyjności działań, a także poprawę bezpieczeństwa. Połączenie sztucznej inteligencji z robotyką otwiera ogromne możliwości, które już teraz na naszych oczach stają się rzeczywistością. Automatyzacja procesów, w tym wspomaganie przez roboty, pozwala na wykonywanie prac bez angażowania ludzi, co znacząco zmienia sposób realizacji wielu operacji.
Przykładem może być wykorzystanie robotów na budowach do prostych zadań, takich jak składanie rusztowań, malowanie czy składanie szalunków. To już się dzieje. Firma Budimex, podczas budowy szpitala wojskowego w Krakowie, zastosowała robota wyposażonego w czujniki i kamery, który bez udziału człowieka realizował te zadania przez całą dobę, zapewniając większe bezpieczeństwo oraz oszczędności.
Perspektywy na przyszłość FM
Przyszłość Facility Management jest ściśle związana z rozwojem nowych technologii, takich jak automatyzacja czy sztuczna inteligencja, Internet rzeczy, robotyka, a także cyfrowe bliźniaki. W miarę jak wspomniane rozwiązania będą się rozwijać i integrować, branża FM stanie się bardziej efektywna, precyzyjna, a zarządzanie budynkami stanie się prostsze i bardziej zautomatyzowane. Wyzwania związane z integracją systemów, edukacją czy kosztami wdrożenia z pewnością będą funkcjonowały jako składowa procesu transformacji, ale korzyści płynące z tych innowacji – takie jak zwiększenie efektywności operacyjnej, oszczędności, bezpieczeństwo czy lepsza obsługa najemców – będą kluczowe w rozwoju tej branży.
Jestem przekonany, że technologie, które teraz wdrażamy, stworzą fundamentem przyszłości, w której Facility Management stanie się bardziej zrównoważony, innowacyjny i odporny na wyzwania przyszłości. Dla branży FM to nie tylko szansa, ale także konieczność, aby sprostać wyzwaniom współczesnego świata i tworzyć przestrzenie służące zarówno ludziom, jak i środowisku.