Czy pacjenci czują się bezpiecznie w placówkach medycznych?

Poczucie bezpieczeństwa u pacjenta

Poczucie bezpieczeństwa pacjenta jest fundamentalną potrzebą każdej jednostki, niezależnie od roli, jaką pełni w społeczeństwie. Potwierdzają to wyniki badania „Placówki medyczne w Polsce. Badanie satysfakcji oraz potrzeb pacjentów”, które zrealizował panel badawczy ARC Rynek i Opinia dla Primater, generalnego wykonawcy dla branży medycznej na reprezentatywnej próbie 1020  dorosłych pacjentów w wieku 18-65 lat, którzy w ciągu ostatnich 6 miesięcy odwiedzili punkt medyczny, taki jak: gabinet dentystyczny, gabinet medycyny estetycznej, przychodnia lekarska.

Momo Clinic – realizacja Primater

Wyniki raportu ukazują, co decyduje o tym, czy pacjent czuje się bezpiecznie w placówce medycznej, i na co zwraca w niej uwagę. I tak, w przypadku 72% badanych pacjentów, którzy odwiedzili gabinet dentystyczny, gabinet medycyny estetycznej, przychodnię lekarską w ciągu ostatnich 6 miesięcy wystrój wnętrz placówki medycznej miał wpływ na ich poczucie bezpieczeństwa. Dla pacjentów najważniejsze okazały się: czystość oraz higiena (96% respondentów), funkcjonalność układu pomieszczeń (81% respondentów) oraz oświetlenie (79% respondentów).

Placówki medyczne, już ze względu na pełnioną funkcję, stanowią miejsca, które należy projektować ze szczególną starannością, ostrożnością i wiedzą prawną. Gabinety lekarskie, gabinety stomatologiczne, medycyny estetycznej i pozostałe podlegają rygorystycznym wymogom sanitarno-epidemiologicznym, dotyczącym, między innymi: oświetlenia, wyposażenia, wykorzystywanych środków czystości. Dostosowanie placówki medycznej do obowiązujących regulacji jest szczególnie ważne z perspektywy bezpieczeństwa pacjenta. Nie bez znaczenia pozostają też wygląd miejsca leczenia i podążanie za panującymi trendami w zakresie designu.

Pierwsze wrażenie robi się tylko raz

Wygląd placówek medycznych jest niezwykle istotny dla pacjentów – z badania „Placówki medyczne w Polsce. Badanie satysfakcji oraz potrzeb pacjentów” wynika, że ponad połowa respondentów przyznała, że ma on wpływ na ich decyzje o podjęciu leczenia w danej placówce (wygląd ma bezpośrednio duże znaczenie lub pośrednio wpływa na decyzję).

Cićkiewicz Clinic – realizacja Primater

Powstające w zaledwie kilka sekund pierwsze wrażenie jest potężnym narzędziem społecznym, dzięki któremu podejmujemy liczne, nie zawsze wyłącznie świadome decyzje. Ta błyskawiczna ocena naszego mózgu stanowi swoistą wizytówkę danego miejsca i jest trudna do zmiany. Dotyczy to również placówek medycznych – wygląd gabinetu lekarskiego to kluczowy element, mający ogromny wpływ na samopoczucie pacjenta i przebieg wizyty. Dzieje się tak, gdyż wrażenia uzyskane na początku mają większy wpływ niż te późniejsze. Zatem pierwsze wrażenie, jakie nam towarzyszy po wejściu do placówki medycznej, warunkuje szereg dalszych decyzji i nasze nastawienie do nich. Tworząc świadomie pierwsze wrażenie, warto zwrócić uwagę na wygląd i spójność miejsca. Przyjazne, funkcjonalne i estetyczne miejsca mogą m.in. zmniejszyć stres, zwiększyć poczucie bezpieczeństwa, ułatwić komunikację oraz poprawić efektywność leczenia. W kontekście choroby i odczuwanych w związku z nią dolegliwości szczególnie istotne jest poczucie bezpieczeństwa. Ta fundamentalna życiowa potrzeba przybiera na sile, gdy czujemy, że nasze wewnętrzne zasoby są w redukcji i potrzebujemy czerpać z zewnętrznych możliwości. Warunki lokalowe, które możemy odebrać jako przyjazne/kojące, jak i stabilne/bezpieczne pozwolą pacjentowi powierzyć lekarzowi to, co najcenniejsze – swoje zdrowie. Profesjonalnie przygotowana przestrzeń to współcześnie nienegocjowany warunek leczenia i powrotu do zdrowia – podkreśla Karolina Matczak, psycholog-psychoterapeuta.

Nowocześnie i czysto – oczekiwania współczesnego pacjenta

Z badania „Placówki medyczne w Polsce. Badanie satysfakcji oraz potrzeb pacjentów” wynika, że pacjenci przywiązują ogromną wagę do czystości i nowoczesnych rozwiązań w placówkach medycznych. Aż 55% respondentów potwierdziła, że do pozytywnej oceny placówki medycznej najczęściej przyczynił się czysty i schludny wygląd, który bezpośrednio wpływa na ich poczucie bezpieczeństwa. Jak dowodzą statystyki, istotne są także nowoczesne technologie, zwróciło na nie uwagę 16% respondentów. Wśród tych, z którymi możemy spotkać się coraz częściej w placówkach medycznych, są między innymi systemy do zarządzania dokumentacją medyczną, zaawansowane i inteligentne instalacje do zarządzania wizytami czy automatyzacji kontroli przepływu pacjentów. Nowoczesne rozwiązania wykorzystywane są również w procesie leczenia.

Pracujemy w środowisku cyfrowym i większość planowania leczenia stomatologicznego odbywa się w 3D. Dzięki skanerom wewnątrzustnym przenosimy obraz zębów do komputera i jesteśmy w stanie pracować z pracowniami na całym świecie. Obecne skanery potrafią porównywać ze sobą etapy i wychwycić zmiany w pozycji zębów jak również symulować ich przemieszczenia. Skanery i zdjęcia rentgenowskie są w stanie wychwycić na wczesnym etapie ubytki próchnicowe i zminimalizować konieczność radykalnego leczenia. Jedyną kwestią do uchwycenia małej zmiany pozostaje pojawienie się pacjenta w klinice – tłumaczy dr n.med. specj. ortod.lek-dent. Maciej Cićkiewicz.

Dental Clinic – realizacja Primater

Obecność nowych technologii w miejscach leczenia to kwestia indywidualna. Należy jednak pamiętać, że placówki medyczne to z perspektywy generalnego wykonawstwa projekty fit-out złożone i trudne. Normy, jakie powinny spełniać takie pomieszczenia, określa Rozporządzenie Ministra Zdrowiai  z dnia 26 czerwca 2012 r.. Wynika z nich, że taki gabinet powinien, m.in.:

stanowić samodzielny budynek, lokal w zespole budynków, bądź część budynku lub lokalu przeznaczonego do innych celów, pod warunkiem całkowitego wyodrębnienia,
wykorzystywać oświetlenie, które odpowiada potrzebom użytkowym oraz warunkom określonym przez prawo,
być wyposażony w podłogę z połączeniami ze ścianami, umożliwiającymi mycie oraz dezynfekcję,
posiadać umywalkę z ciepłą i zimą wodą, dozownik z mydłem w płynie i środkiem dezynfekcyjnym, pojemnik z ręcznikami jednorazowego użytku oraz pojemnik na zużyte ręczniki.

Regulacje dotyczą również wykorzystywanych materiałów. I w tym przypadku, najważniejsze zasady, o których trzeba pamiętać podczas ich wyboru, to posiadanie atestów higienicznych do stosowania w placówkach medycznych, łatwość utrzymania czystości i zapewnienie bezpieczeństwa pacjentom.

Chcąc sprostać tym wymaganiom, często wybierane są, m.in. antybakteryjne powłoki ścienne, płytki ceramiczne, wykładziny winylowe oraz posadzki z żywic epoksydowych, czy wielowarstwowego mikrocementu, tworzącą jedną, spójną powierzchnię. Obecnie coraz większym zainteresowaniem cieszy się również trend eko, dlatego wybiera się materiały przyjazne środowisku oraz odnawialne źródła energii.

Poza spełnieniem przepisów sanitarno-epidemiologicznych placówki  medyczne powinny odpowiadać na potrzeby współczesnego pacjenta, co oznacza rozwój w zakresie technologii i holistyczne podejście do leczenia. Aspekty te powodują, że dane miejsce kojarzy się pacjentowi zarówno z komfortem, jak i profesjonalizmem, co zwiększa prawdopodobieństwo powrotu właśnie do tej danej placówki. Jednocześnie, obecność nowych technologii jest  bardzo wymagająca pod względem fit-outu.

W projekcie należy bowiem przewidzieć wszystkie instalacje i dostosować infrastrukturę techniczną projektowanej przestrzeni. Dbałość o wszystkie wspomniane detale przekłada się na poczucie bezpieczeństwa pacjenta, które jest kluczowe dla każdej placówki medycznej  – wspomina Marcin Banasik, Wiceprezes Zarządu firmy Primater.

Trendy w projektowaniu placówek medycznych

Współcześnie nowoczesne mają być nie tylko technologie, lecz także kwestie dotyczące designu placówki medycznej. Co to oznacza? Przede wszystkim odejście od szpitalnej bieli na rzecz beżów czy pasteli.

Innova Dental Clinic – realizacja Primeter

Ponadto dużą uwagę przykuwa się do ergonomicznego układu pomieszczeń, estetyki, stylowych mebli i dodatków, indywidualnego zapachu, kojących obrazów i tapet. Dodatkowo coraz częściej rozbudowuje się też przestrzenie publiczne, oferując dostęp do miejsc relaksu, takich jak poczekalnia czy kawiarnia.

Równie ważnym czynnikiem mającym niebagatelny wpływ na to, jak się czujemy w danej przestrzeni, ma oświetlenie oraz kontakt z przestrzenią na zewnątrz. W projektowanych placówkach staramy się dbać o to, aby światło sztuczne zmiękczało przestrzeń swoją barwą i użytą oprawą. Tam, gdzie nie musimy spełniać wymogów dużego natężenia oświetlenia, często sięgamy po oprawy dekoracyjne. Również, jeśli warunki przestrzenne na to pozwalają, staramy się otwierać przestrzenie rejestracji pacjentów, poczekalnie i kąciki pacjenta na kontakt z widokami na zewnątrz budynków, co zawsze spotyka się z pozytywnym odbiorem naszych pacjentów i pracowników – podkreśla Danuta Barańska, Główny Architekt, Departament Administracji CM i Inwestycji w LuxMed Sp. z.o.o.

Chcąc zadbać o samopoczucie pacjenta, należy pamiętać, o wskazanych w badaniu – czystości i bezpieczeństwie, ale także stylistyce wnętrz.

Design musi być spójny i adekwatny do pełnionej funkcji, nie powinien być ani krzykliwy (pamiętajmy, że jesteśmy w placówce medycznej), ani zbyt sterylny – tu chcemy raczej stworzyć atmosferę przyjazną i wystarczająco komfortową, aby pacjent miał poczucie wsparcia, dzięki elementom znajdującym się w otaczającym go wnętrzu. Dążymy do tego, aby pomieszczenie przywoływało obraz sali operacyjnej                   w szpitalu. Granica pomiędzy tymi dwoma dość ekstremalnymi podejściami jest dość wąska, ale właśnie balans pomiędzy tymi dwoma elementami w projektowaniu wystroju placówek daje najlepsze efekty                i wywołuje pozytywny odbiór i samopoczucie pacjentów w odwiedzanych placówkach – dodaje Danuta Barańska, Główny Architekt, Departament Administracji CM i Inwestycji w LuxMed Sp. z.o.o.

Jak dowodzi badanie  „Placówki medyczne w Polsce. Badanie satysfakcji oraz potrzeb pacjentów”, pacjenci potrzebują czuć się bezpiecznie w przestrzeniach medycznych, a to można osiągnąć poprzez zgodność projektu z przepisami sanitarno-epidemiologicznymi, stworzenie przyjaznych i komfortowych wnętrz w klinice czy gabinecie, uwzględniając ergonomię, oświetlenie, stylowe meble, naturalne kolory itd.

Placówki, do których pacjenci chętnie wracają, to miejsca schludne, czyste, nowoczesne. Natomiast, najczęstszą przyczyną zrezygnowania z powtórnego skorzystania z usług placówki jest przestarzały sprzęt medyczny  (opinia 30% badanych) oraz nieprzyjemny zapach (27%). Co czwarty badany rezygnuje z usług placówki medycznej ze względu na: brak prywatności, brudne pomieszczenia, zaniedbane wnętrza. Do ponownej wizyty w placówce zniechęcają również: słaba nawigacja (18%), brak aplikacji do rejestracji wizyt (18%) oraz brak dekoracji, surowe wnętrza (13%).

Badanie, którego jesteśmy pomysłodawcą, potwierdziło, że placówki medyczne powinny się zmieniać, zaś ich fit-out jest ważny z perspektywy komfortu i bezpieczeństwa pacjenta. Współpracując na co dzień z właścicielami placówek medycznych, widzimy, że stają się oni coraz bardziej świadomi potrzeb pacjenta i są coraz bardziej otwarci na wdrażanie nowoczesnych rozwiązań do swoich placówek, odchodząc jednocześnie od przestarzałego,  szpitalnego wizerunku. Wszystkie wdrażane innowacje mają na celu przede wszystkim wspierać pacjentów w szybszym powrocie do zdrowia – podsumowuje Krzysztof Cołoszyński, Prezes Zarządu Primater.