Elektromobilne regulacje

Infrastruktura ładowania  a rozwój elektromobilności

Według danych zebranych przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (dalej: PSPA), do końca czerwca w Polsce zarejestrowano łącznie 82 955 hybrydowych pojazdów plug-in oraz elektrycznych. Niestety, w skali całego kraju, ogólnodostępnych stacji ładowania jest jedynie 2 953 (dla przykładu pod koniec 2022 roku w Holandii liczba ta przekroczyła 120 000 – jak wynika z danych Statista Research Department). Te dane liczbowe wyraźnie odzwierciedlają sytuację na rynku elektromobilności, obrazując, że infrastruktura ładowania jest niewystarczająca i nie nadąża za zapotrzebowaniem użytkowników samochodów elektrycznych i hybrydowych plug-in. Prognozy przewidują, że do 2030 roku liczba pojazdów zasilanych prądem na polskich drogach osiągnie prawie milion — a zatem potencjał na rynku stacji ładowania już teraz jest ogromny i należy się spodziewać jeszcze większej dynamiki wzrostu w najbliższych latach.

Sytuacja w krajach Europy Zachodniej

Trend ekologicznych pojazdów jest szczególnie widoczny wśród naszych zachodnich sąsiadów. W krajach takich jak: Norwegia, Holandia, Szwecja, Austria i Niemcy, udział aut niskoemisyjnych jest znacznie wyższy, co przekłada się również na ilość stacji ładowania — jednakże również poza naszymi granicami infrastruktura ogólnodostępnych stacji ładowania jest niewystarczająca i nie jest w stanie sprostać potrzebom użytkowników zyskujących popularność pojazdów elektrycznych.

Regulacje Unii Europejskiej i konieczność rozwoju elektromobilności

Na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/851 z dnia 19 kwietnia 2023 r., emisja spalin do 2035 roku musi zostać znacząco ograniczona, a od 1 stycznia 2035 roku jej redukcja ze sprzedawanych nowych samochodów ma wynieść 100%. Tym samym rynek motoryzacyjny całej Europy będzie musiał solidarnie przestawić się na rozwiązania zeroemisyjne, co przełoży się na wzrost sprzedaży pojazdów elektrycznych. Prognozy Instytutu Transportu Samochodowego wskazują, że do 2040 roku auta elektryczne stanowić będą około 23,5% wszystkich pojazdów, podczas gdy obecnie w Polsce jest to 0,2%. Realizacja wyznaczonych celów musi być skorelowana z intensywną rozbudową infrastruktury stacji ładowania. Rozporządzenie nakłada również taki obowiązek na państwa członkowskie, zapewniając tym samym spójność działań i założeń.

Regulacje krajowe

Polski ustawodawca również wprowadził regulacje obowiązkowego montażu stacji ładowania, określone w Art. 12a. Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Na tej podstawie budynki niemieszkalne, posiadające więcej niż 10 stanowisk postojowych, projektuje się i buduje tak, aby miały co najmniej jeden punkt ładowania oraz przygotowaną infrastrukturę na instalację kolejnych w ilości jeden punkt na 5 stanowisk postojowych. Względem projektowanych i budowanych obiektów mieszkalnych,  posiadających więcej niż 10 stanowisk postojowych, również wymagane jest zapewnienie infrastruktury (kanałów na przewody i kable elektryczne) umożliwiającej zainstalowanie punktów ładowania dla wszystkich miejsc wewnętrznych lub przylegających do budynku. Powyższy obowiązek dotyczy w niektórych przypadkach także budynków poddawanych remontowi, a zatem o tych przepisach powinni wiedzieć nie tylko deweloperzy, ale również zarządcy nieruchomości, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe.

Dla dużych przedsiębiorstw, w budynkach niemieszkalnych z ponad 20 stanowiskami postojowymi obowiązuje instalacja co najmniej jednego punktu ładowania oraz przygotowanie infrastruktury pod kolejne w terminie do 1 stycznia 2025 roku. Podmiotom zobligowanym do tego prawnie zostało niewiele czasu na działanie, zwłaszcza że obłożenie firm specjalizujących się w montażu stacji ładowania jest duże, a czas niezbędny na dostosowanie bądź też wybudowanie nowego przyłącza przez Operatorów Sieci Dystrybucyjnych (w zależności od parametrów i obciążenia lokalnej sieci rozdzielczej) może wynosić nawet 2 lata.

Rozwiązania stosowane w obiektach komercyjnych

Krótki termin wyznaczony przez Ustawodawcę stanowi dla właścicieli oraz zarządców nieruchomości duże wyzwanie, zwłaszcza że przy trwającej w dziedzinie motoryzacji ofensywie elektrycznej użytkownicy takich obiektów (właściciele, najemcy i klienci) intensywnie elektryfikują swoje floty pojazdów i domagają się montażu ładowarek. Według danych PSPA w 2022 roku aż 78% rejestracji osobowych samochodów elektrycznych przypadało na przedsiębiorstwa. Ten wyraźnie zauważalny trend stymulowany jest programem dofinansowującym zakup samochodów elektrycznych (Mój Elektryk), a w przypadku instytucji publicznych regulacjami prawnymi, obligującymi do wprowadzania niskoemisyjnej floty.

Przystępując do zamierzenia budowy stacji ładowania, warto zwrócić się do specjalistów, którzy dobiorą właściwe rozwiązanie i przeprowadzą złożony proces formalno-realizacyjny. Co warto wiedzieć? Przy nieruchomościach, w których ludzie spędzają więcej niż godzinę (jak miejsca pracy, biura, centra handlowe, obiekty sportowe, hotele) – zaleca się instalację stacji ładowania AC (prądu zmiennego) o normalnej mocy (zazwyczaj 11 lub 22 kW), pozwalającej na naładowanie baterii pojazdu w kilka godzin. Zaletą takiego rozwiązania jest niższy koszt inwestycji w porównaniu z szybkimi stacjami DC (prądu stałego), które mogą kosztować nawet kilkaset tysięcy złotych.

Stacje ładowania można montować zarówno w garażach, jak i przy miejscach parkingowych na zewnątrz budynku. W garażach zazwyczaj instalowane są stacje naścienne typu wallbox, zajmujące mniej miejsca i wygodne w montażu. Układając okablowanie w garażach podziemnych, warto przygotować instalację już pod przyszłe punkty ładowania. Nie ma potrzeby montowania od razu ładowarek — instalację wyprowadzoną pod „przyszłościowy” punkt ładowania można zakończyć specjalną, obudowaną podstawą, na którą później będzie można podłączyć samo urządzenie. Takie rozwiązanie nie tylko umożliwi spełnienie wymogów prawnych w zakresie umożliwienia zainstalowania punktów ładowania na co najmniej 1 na 5 stanowiskach postojowych, lecz także  jawi się jako koncepcja optymalna pod względem wydatków  — okablowanie korzystnie jest prowadzić wspólną realizacją z wymaganymi na dany moment stacjami ładowania, a koszt zakupu przyszłych urządzeń można odłożyć w czasie. Dla klasycznych parkingów, ze względu na warunki atmosferyczne, uszkodzenia czy większą dostępność osób postronnych, warto wybrać stacje w konstrukcji wolnostojącej, osadzone na fundamencie.

Stacje DC sprawdzą się przy drogach szybkiego ruchu, stacjach paliw, restauracjach typu fast food i wszędzie, gdzie jest bardzo duża rotacja samochodów, potrzebujących szybko naładować baterię. Niezależnie od rodzaju ładowarki, jeśli pełni ona rolę ogólnodostępnej, to musi zostać odebrana przez Urząd Dozoru Technicznego. Warto podkreślić, że w przypadku stacji dostępnych publicznie możliwe jest czerpania korzyści finansowych z usługi ładowania, a w atrakcyjnych lokalizacjach firmy rozwijające własną sieć stacji oferują czynsz dzierżawny i realizację budowy na własny koszt. Jako Elomoto Sp. z o.o. jesteśmy przykładem takiej firmy, pozyskując miejsca pod inwestycje (lokalizacje można zgłosić pod adresem: biuro@elomoto.eco).

Połączenie stacji ładowania z instalacją fotowoltaiczną znacząco redukuje koszty za energię elektryczną zasilającą ładowarkę. Sprawdzonym rozwiązaniem są carporty z zainstalowaną na dachu instalacją, łączące jednocześnie funkcję ochrony przed warunkami atmosferycznymi, a także miejsce do parkowania i ładowania samochodu. Trend zauważamy w firmach, przywiązujących wagę do polityki ESG. Zwrot z inwestycji może przyspieszyć zamontowanie urządzenia z nośnikiem reklamowym.  Zaś rozwiązaniem dedykowanym obiektom użytkowanym przez firmy posiadające flotę „elektryków”, będzie zastosowanie inteligentnego hubu. System ten pozwala bowiem na dynamiczne zarządzanie mocą, w zależności od potrzeb w danej chwili. Warto podkreślić, że jest to ambitne i przyszłościowe rozwiązanie, stosowane obecnie zwłaszcza dla obiektów komercyjnych, z korzyścią dla pracowników oraz klientów. Inwestycja w tę technologię może także przyczynić się do redukcji kosztów eksploatacji floty firmowej.

Wymogi formalne i wsparcie specjalistycznych firm

Inwestycja związana z budową i uruchomieniem stacji ładowania wymaga spełnienia szeregu wymogów formalno-prawnych oraz realizacji pełnych prac inżynieryjnych, w tym przygotowania dokumentacji projektowej, zgłoszenia robót budowlanych, inwentaryzacji geodezyjnej, specjalistycznych pomiarów elektrycznych, a w przypadku stacji ogólnodostępnych dodatkowo sporządzenia opinii w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz odbioru technicznego Urzędu Dozoru Technicznego. Ze względu na złożoność procesu, warto powierzyć zamierzenie inwestycyjne profesjonalnej firmie, która nie tylko dostarcza i montuje stacje ładowania dla klientów, ale także rozwija sieć ogólnodostępnych ładowarek w kraju (bazując na własnym systemie operatorskim oraz aplikacji dla użytkowników). Wybierając partnera do realizacji budowy stacji ładowania, należy również zwrócić uwagę na zasoby personalne jako gwarancję jakości prac . Elomoto zapewnia kompleksową obsługę inwestycji w oparciu o własny wykwalifikowany zespół pracowników z dużym doświadczeniem w branżach zarówno z zakresu energetyki jak również elektromobilności. W przypadku rozwiązań prostszych (np. ładowarek domowych) można skorzystać z oferty standardowej, np. w multibrandowym sklepie elomoto.store. 

Bezpieczeństwo aut elektrycznych

Wokół tematu samochodów elektrycznych narosło również wiele krzywdzących mitów. Jednym z najczęściej przywoływanych jest zagrożenie pożarami takich pojazdów. Merytorycznej weryfikacji tematu podjął się Bartłomiej Derski z portalu wysokienapiecie.pl — według statystyk w Polsce na 100 tysięcy zarejestrowanych samochodów, około 20 elektrycznych i odpowiednio 30 spalinowych ulega pożarom. Ryzyko zapłonu samochodu, niezależnie od rodzaju napędu, jest porównywalne, a pożaru w garażu równie problematyczne.

Podsumowanie:

Rewolucja na rynku elektromobilności spowodowana obowiązkami prawnymi już trwa, a perspektywa konieczności instalacji stacji ładowania przy obiektach komercyjnych jest krótka. Warto już teraz szukać specjalistycznych firm, które pomogą przeprowadzić proces montażu stacji ładowania w sposób skuteczny i zgodny z przepisami. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że proces uruchomienia stacji ładowania jest znacznie dłuższy niż powszechnie się myśli (procedury administracyjne, odbiór UDT), a obecnie wąskim gardłem jest pozyskanie przyłączenia do sieci energetycznej, co może trwać nawet do 2 lat.

Jeśli chcą Państwo dowiedzieć się więcej o montażu stacji ładowania lub zgłosić swoje miejsce w celu jego wydzierżawienia, to zapraszamy do kontaktu z Elomoto Sp. z o.o. poprzez kontakt telefoniczny: 222 692 022 lub mailowy: biuro@elomoto.eco.