Porozumienie Paryskie a optymalizacja wielokryterialna
Redukcja emisji gazów w istniejących budynkach
Zgodnie z założeniami porozumienia paryskiego a w następstwie również planami UE, oczekuje się osiągnąć cel redukcji emisji aż o 55% do roku 2030 w porównaniu do poziomów z roku 1990. Trzeba pamiętać, że największy ciężar transformacji będzie poniesiony poprzez energetykę, przemysł oraz sektor komercyjny gdzie koszty szacowane są na dziesiątki miliardów euro w najbliższych latach.
Przedsiębiorstwa odpowiadające za znaczną część emisji w Europie ponad 39%, będą zmuszone znacząco przyczynić się do osiągnięcia tych celów. Precyzyjne dane na temat tego, jakie dokładnie obciążenia spadną na poszczególne sektory, oraz jak będą one musiały dostosować się do nowych wymagań jest jeszcze w dużej mierze przedmiotem prac legislacyjnych nie mniej jest to zmiana nieunikniona.
Najważniejszym przesłaniem nadchodzących lat jest to, że obowiązki te będą miały wpływ na przedsiębiorstwa praktycznie każdej wielkości i większości branż. Nawet jeśli niektóre firmy nie będą bezpośrednio objęte obowiązkową redukcją i ukierunkowaniem na zielone źródła energii, z pewnością są one częścią łańcucha dostaw, gdzie bezpośrednio poprzez swoich partnerów lub pośrednio poprzez instrumenty rynkowe lub na końcu obowiązujące przepisy będą i tak musiały dostosować się do nowych wymagań. Opracowywanie strategii i kierunek transformacji staje się dzisiaj nie tyle kwestią decyzji, co koniecznością, a wybór odpowiedniego partnera znacząco wpływa na przyszłość całej organizacji.
Walka z globalnym ociepleniem
Porozumienie Paryskie, zainicjowane i podpisane z wielkim zaangażowaniem międzynarodowym w 2015 roku, stanowi ważny kamień milowy w rozległych globalnych staraniach, mających na celu zdecydowane zmniejszenie emisji szkodliwych gazów cieplarnianych. Ten międzynarodowy akt prawny został uznany za przełomowy w dążeniu do globalnej poprawy stanu środowiska. Za kluczowy element tej znaczącej umowy uznano zobowiązanie krajów do podjęcia konkretnych, zdecydowanych działań mających na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych, które stanowią główny czynnik napędzający zmiany klimatyczne. Obrany cel obejmuje także sektor budynków komercyjnych, które zidentyfikowano jako jedno z głównych źródeł emisji dwutlenku węgla (CO2), co czyni je kluczowym obszarem koncentracji w walce z globalnym ociepleniem.
Przeciwdziałanie temu poważnemu problemowi środowiskowemu nierozerwalnie wiąże się z dążeniem do energetycznej optymalizacji, przed którą obecnie stoją właściciele budynków komercyjnych. Ta optymalizacja okazuje się niezbędna w procesie zrównoważenia różnorodnych, często sprzecznych celów które należy osiągnąć w celu poprawy efektywności energetycznej i zminimalizowania wpływu na środowisko. Obejmują one zminimalizowanie kosztów. Stanowi to bezprecedensową miarę inwestycji wymaganych do modernizacji istniejących budynków, efektywność energetyczną (która stała się nieuniknioną koniecznością w obliczu rosnących cen energii i narastających wymogów regulacyjnych), komfort użytkowników (którego ograniczenia w znacznym stopniu wynikają z postępu cywilizacyjnego, a nie z przepisów budowlanych) oraz wpływu na środowisko (który jest nieuchronnie związany z ratowaniem przyszłości dalszych pokoleń przed skutkami zmian klimatycznych).
Energia ma ogromne znaczenie
Zarówno lokalne, jak i globalne społeczności zaczynają rozumieć, że bez zobowiązania do poprawy efektywności energetycznej i zminimalizowania emisji gazów cieplarnianych, dalsze pokolenia będą musiały zmierzyć się z poważnymi (możliwe, że nieodwracalnymi) skutkami zmian klimatycznych. Właścicieli budynków komercyjnych postawiono przed wyzwaniem zidentyfikowania i wdrożenia strategii optymalizacji energetycznej, które nie tylko zaspokoją ich bieżące potrzeby operacyjne, lecz także przyczynią się do globalnych wysiłków na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych, co stanowi zasadniczy cel Porozumienia Paryskiego. Poprzez zbalansowanie tych wielu celów, właściciele budynków komercyjnych mogą odegrać kluczową rolę w globalnych wysiłkach na rzecz zwalczania zmian klimatycznych, jednocześnie poprawiając swoją pozycję finansową i zaspokajając rosnące oczekiwania społeczności, której służą.
Kluczowym aspektem zawartym w Porozumieniu Paryskim, które zdobyło międzynarodowe uznanie, jest nieugięte zobowiązanie do utrzymania globalnego wzrostu temperatury poniżej 2°C w stosunku do poziomów przedindustrialnych. To zobowiązanie stało się podstawą dla kierunku, w jakim zmierzają międzynarodowe wysiłki na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi. W tym konkretnym kontekście, prawo energetyczne w wielu krajach zostało poddane znaczącym aktualizacjom i rewizjom, mającym na celu zainicjowanie głębokiej transformacji w kierunku bardziej zrównoważonej, energooszczędnej infrastruktury budynków, które zalicza się do znaczących źródeł emisji gazów cieplarnianych. Dążenie do redukcji emisji z sektora nieruchomości jest nie tylko zgodne z duchem Porozumienia Paryskiego, lecz także krytyczne dla osiągnięcia globalnych celów klimatycznych.
Informacje od Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu
W przypadku ewentualnych wątpliwości czytelników co do znaczenia i ważności umownego progu 2°C, serdecznie zapraszam do zapoznania się z obszernymi opracowaniami przygotowanymi przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC). IPCC to uznany na świecie zespół ekspertów i naukowców, którzy skupiają się na zrozumieniu i komunikowaniu skomplikowanych mechanizmów zmian klimatycznych. Organizacja ta odgrywa kluczową, niezastąpioną rolę w międzynarodowym dialogu na temat zmian klimatu, dostarczając solidne naukowe podstawy dla decyzji politycznych podejmowanych przez strony Porozumienia Paryskiego, jak również innych umów międzynarodowych dotyczących klimatu. Ich badania i analizy naukowe dostarczają niezbędnego kontekstu i wiedzy, które pozwalają decydentom politycznym na podejmowanie świadomych, opartych na danych decyzji w celu zarządzania i mitygowania skutków zmian klimatycznych na globalną skalę.
Praca IPCC bezpośrednio wpływa na sposób, w jaki kraje podejmują i wdrażają swoje polityki energetyczne i klimatyczne, a także na sposób, w jaki społeczności międzynarodowe współpracują w celu osiągnięcia globalnych celów związanych z redukcją emisji. Wiedza dostarczana przez IPCC jest nieoceniona dla zrozumienia skali wyzwania, przed którym stoimy, i dla opracowania skutecznych strategii zaradczych, które mogą przyczynić się do utrzymania globalnego wzrostu temperatury na bezpiecznym poziomie, jak to zostało zdefiniowane w Porozumieniu Paryskim.
Optymalizacja wielokryterialna w istniejących obiektach komercyjnych
Wracając do kwestii budynków, optymalizacja wielokryterialna w istniejących obiektach komercyjnych prezentuje się jako kluczowy element w dążeniu do osiągnięcia zrównoważonych celów w różnych aspektach. Początkowy krok w tej drodze związany jest z przekonaniem właścicieli budynków o istotności i wartości przeprowadzenia dogłębnej analizy wielokryterialnej. Jakość danych uzyskanych z komercyjnych budynków stanowi kręgosłup tego procesu, umożliwiając dokładną analizę i identyfikację obszarów wymagających poprawy.
Wielu właścicieli budynków stanęło przed wyzwaniem, które w swojej istocie jest problemem matematycznym opartym na solidnej wiedzy inżynierskiej, szczególnie w specjalnościach sanitarnych i elektrycznych. Ten aspekt rozciąga się na przyłącza energetyczne, obejmując również systemy niskoprądowe, które są niezbędne dla właściwego funkcjonowania budynków. Inwestor, który zamierza przeprowadzić modyfikację energetyczną swojego obiektu, musi przede wszystkim zainwestować we właściwe zasobniki danych, które pozwolą na dokładne monitorowanie i analizę zużycia energii.
Proces ten może początkowo może wydawać się kosztowny i czasochłonny, zazwyczaj trwa od roku do dwóch lat, w zależności od skomplikowania systemów instalowanych w budynku. Wymaga on stałego monitorowania, analizy i wyciągania wniosków z rosnącej liczby punktów pomiarowych. Choć początkowe inwestycje mogą być znaczące, strategiczne planowanie i analiza stają się bardziej opłacalne dla właścicieli w długoterminowej perspektywie.
Uzyskanie dokładnych danych i zrozumienie unikalnych charakterystyk budynku to fundament, na którym można zbudować najkorzystniejsze strategie optymalizacji energetycznej. Te strategie w rezultacie prowadzą do znaczących oszczędności energetycznych, co przekłada się na redukcję kosztów eksploatacyjnych. Dodatkowo, właściwa optymalizacja energetyczna niekoniecznie przyczyni się do poprawy komfortu i satysfakcji użytkowników, na co uczestnicy rynek nieruchomości komercyjnych powinni być przygotowani.
Współczesne podejście, takie jak: systemy zarządzania energią, automatyzacja budynków czy integracja energii odnawialnej, stanowi nieodłączną część tej transformacji, otwierając drogę do przyszłości, w której budynki komercyjne będą odgrywać kluczową rolę w globalnym dążeniu do zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji gazów cieplarnianych. Podejście to powinno być realizowane w oparciu o spełnienie maksymalnej liczby poniższych zakresów:
- Audyt energetyczny
Pierwszym niezbędnym krokiem w procesie zrozumienia oraz poprawienia efektywności energetycznej budynku jest przeprowadzenie dogłębnego audytu energetycznego. Taki audyt potrafi zidentyfikować obecne poziomy zużycia energii i zasugerować kluczowe obszary, w których możliwe jest zrealizowanie znaczących oszczędności. Warto ponownie podkreślić, iż jakość przeprowadzonego audytu jest wprost proporcjonalna do jakości i ilości danych, które posiadamy, a te z kolei zależą od urządzeń pomiarowych, które zainstalowaliśmy lub powinniśmy zainstalować w przyszłości.
- Modelowanie energetyczne budynku
Zaawansowane narzędzia modelowania energetycznego bezprecedensowo wspomagają w analizie i optymalizacji zużycia energii w budynkach, co może prowadzić do znaczących oszczędności energetycznych i finansowych.
- Ulepszenia technologiczne w ujęciu ogólnym
Wdrożenie nowych, zaawansowanych technologii energooszczędnych, takich jak: lepsza izolacja, okna o wysokiej wydajności, wydajne systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji (HVAC) oraz oświetlenie LED, może znacząco przyczynić się do zminimalizowania zużycia energii w budynkach.
- Systemy Zarządzania Energią (EMS)
Systemy Zarządzania Energią umożliwiają monitorowanie i kontrolowanie zużycia energii w czasie rzeczywistym, co z kolei pozwala na szybką identyfikację i eliminację nieefektywnego jej zużycia. EMS dostarcza cennych danych i analiz, które mogą być wykorzystane do dalszej optymalizacji systemów energetycznych w budynku, wracając tym samym do punktów 1 i 2. Ponadto – w oparciu o uzyskane dane – systemy te mogą automatycznie dostosowywać ustawienia w celu minimalizacji zużycia energii, jednocześnie utrzymując komfort i bezpieczeństwo użytkowników.
- Integracja energii odnawialnej
Wprowadzenie systemów energii odnawialnej, bazujących na energii słonecznej, wiatrowej, geotermalnej, lub opartej na biomasie w szczególnych przypadkach budynków z korzystną lokalizacją, ich wzajemne połączenie — czyli rozwiązania hybrydowe, klasyczne zastosowanie pomp ciepła, magazynowanie energii, rekuperatory ciepła czy zielone dachy i ściany, stanowią ważny element strategii oszczędzania energii.
- Ulepszenia w Automatyzacji Budynku
Nowoczesne technologie oferują szeroki zakres ulepszeń w automatyzacji budynku. Dzięki na przykład inteligentnym termostatom, systemom kontroli oświetlenia, systemom obecności, budynki mogą aktywnie zarządzać zużyciem energii, minimalizując tym samym marnotrawstwo. Systemy te mogą dostosowywać ustawienia w zależności od potrzeb użytkowników, warunków pogodowych czy czasu dnia. Na przykład, inteligentne termostaty mogą nauczyć się preferencji temperaturowych użytkowników i automatycznie dostosowywać temperaturę, aby zapewnić komfort, jednocześnie oszczędzając energię. Ponadto, automatyzacja może obejmować systemy bezpieczeństwa, zarządzania dostępem czy monitorowania, które mogą znacząco zwiększyć bezpieczeństwo i funkcjonalność budynku.
- Szkolenie i edukacja
Edukacja i szkolenie użytkowników budynku oraz personelu zarządzającego w zakresie najlepszych praktyk efektywności energetycznej mogą znacząco przyczynić się do zmniejszenia zużycia energii oraz poprawić świadomość energetyczną.
- Inwestycje w modernizację
Przemyślane decyzje inwestycyjne powinny obejmować weryfikację przegród zewnętrznych odpowiedzialnych za utrzymywanie warunków klimatycznych w budynku oraz aktualizację wyposażenia. Lista elementów wyposażenia jest zbyt obszerna, aby ją cytować. Dodatkowo, większe projekty modernizacyjne mogą obejmować instalację systemów energii odnawialnej. Kluczem do skutecznych inwestycji w modernizację jest dokładna analiza kosztów początkowych w porównaniu z przewidywanymi oszczędnościami energetycznymi oraz innymi korzyściami, takimi jak zwiększony komfort, wartość nieruchomości czy zgodność z przepisami, co ponownie odsyła czytelnika do punktów 1 i 2 powyżej.
- Modyfikacja funkcjonalności budynku
Modyfikacja funkcjonalności budynku może być realizowana poprzez dostosowanie lub modyfikację nawyków funkcjonowania obiektu do zachowań jego użytkowników jak również próbę zmiany tychże zachowań. Dzięki głębszemu zrozumieniu i analizie zachowań użytkowników, systemy budynku mogą być dostosowywane tak, aby spełniać ich potrzeby przy jednoczesnej optymalizacji zużycia energii, co przekłada się na większą efektywność energetyczną.
Podsumowanie
Realizacja celów zawartych w Porozumieniu Paryskim, zwłaszcza w kontekście istniejących budynków komercyjnych, stanowi wyzwanie, które możliwe jest do pokonania poprzez zastosowanie starannie przemyślanych strategii optymalizacji energetycznej, opartych na dogłębnej analizie wielokryterialnej. Przeprowadzenie szczegółowych audytów energetycznych stanowi pierwszy krok w kierunku zrozumienia obecnego stanu efektywności energetycznej budynku i identyfikacji potencjalnych obszarów oszczędności. Wykorzystanie zaawansowanych narzędzi modelowania energetycznego pozwala na analizę i optymalizację zużycia energii, co w rezultacie może prowadzić do znaczących oszczędności energetycznych oraz finansowych. Jednocześnie, wdrożenie nowych, zaawansowanych technologii energooszczędnych, takich jak: wydajne systemy ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji (HVAC), oświetlenie LED czy nowoczesna izolacja, może znacząco przyczynić się do zminimalizowania zużycia energii. Systemy Zarządzania Energią (EMS) stanowią kolejny istotny element w procesie optymalizacji energetycznej, umożliwiając monitorowanie i kontrolowanie zużycia energii w czasie rzeczywistym, co z kolei umożliwia szybką identyfikację i eliminację nieefektywnego jej zużycia. Ponadto, integracja systemów energii odnawialnej może przyczynić się do znacznego zmniejszenia zależności od tradycyjnych źródeł energii oraz zminimalizowania śladu węglowego budynku. Nowoczesne technologie oferują także szeroki zakres ulepszeń w automatyzacji budynku, umożliwiając aktywne zarządzanie zużyciem energii i minimalizowanie marnotrawstwa. Edukacja i szkolenie użytkowników budynku oraz personelu zarządzającego w zakresie najlepszych praktyk efektywności energetycznej w sposób znaczący przyczyniają się do zmniejszenia zużycia energii i poprawy świadomości energetycznej. Przemyślane inwestycje w modernizację, w tym weryfikację przegród zewnętrznych odpowiedzialnych za utrzymanie warunków klimatycznych w budynku oraz aktualizację wyposażenia, są kluczowe dla skutecznej optymalizacji energetycznej. Wreszcie, modyfikacja funkcjonalności budynku oraz dostosowanie nawyków funkcjonowania obiektu do zachowań użytkowników, przyczyni się do optymalizacji zużycia energii i zwiększenia komfortu użytkowania.
Dzięki właściwej analizie, wdrożeniu nowoczesnych technologii oraz praktyk, możliwe jest znalezienie zrównoważonych, opłacalnych rozwiązań, które służą zarówno ludziom, jak i planecie, a także znacząco przyczyniają się do globalnych wysiłków na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych. Ostatecznym celem jest stworzenie zdrowszych, bardziej komfortowych i energooszczędnych budynków, które pozytywnie wpłyną na życie ludzi i na środowisko naturalne, jednocześnie przyczyniając się do realizacji globalnych celów związanych z ochroną klimatu.