Złapać oddech
Jak przebiegała realizacja systemu HVAC w klubie sportowym Endorfina
Obiekty sportowe, takie jak siłownie i kluby fitness, bywają szczególnym wyzwaniem dla firm projektujących i realizujących systemy wentylacji i klimatyzacji. Już sam nieodpowiedni dobór urządzeń może prowadzić nie tylko do większego zużycia energii obiektu i dyskomfortu użytkowników, lecz także do pojawienia się problemów zdrowotnych. Odpowiednia temperatura i wilgotność mają tutaj szczególne znaczenie. W jaki sposób poradzić sobie z tymi wyzwaniami? Opowie o tym Paweł Baran, Manager ds. klimatyzacji z firmy AC Group, na przykładzie jednej z ostatnich swoich realizacji – obiektu dla Siłownia i Fitness Klub Endorfina w Rzeszowie.
Rozmówca:
Paweł Baran — manager ds. klimatyzacji i serwisu w AC Group
Wiele osób ćwiczy, by dbać o swoje zdrowie. Tymczasem w klubach sportowych, z powodu wadliwie zaprojektowanej oraz źle działającej klimatyzacji i wentylacji, w łatwy sposób mogą rozprzestrzeniać się różne drobnoustroje powodujące choroby. Co powinno zwrócić naszą szczególną uwagę?
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że właściwie zaprojektowana oraz działająca instalacja klimatyzacji i wentylacji nie tylko zapewnia nam wysoki komfort przebywania w pomieszczeniach, lecz także zwiększa nasze bezpieczeństwo pod względem zdrowotnym. Tymczasem, w przypadku źle zaprojektowanych i działających instalacji, możemy szybko odczuć jej niewidoczne skutki, takie jak: złe samopoczucie, bóle i zawroty głowy, zmęczenie, a w skrajnych przypadkach nawet podrażnienia gardła czy skóry. Sygnałami świadczącymi o tym, że system HVAC nie działa prawidłowo, są: zaparowane szyby okienne, grzyby oraz pleśnie czy skraplanie pary wodnej.
Z jakimi największymi wyzwaniami mamy do czynienia podczas projektowania i realizacji systemów HVAC w tak szczególnych przestrzeniach, jakimi są siłownie i miejsce w budynku przeznaczone do aktywności fizycznej?
Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że w konsekwencji źle działających systemów klimatyzacji i wentylacji następuje szybki wzrost temperatury powietrza oraz spadek jego jakości, co zauważalnie wpływa na komfort użytkowania osób przebywających w klubie. W związku z tym największym wyzwaniem w projektowaniu instalacji HVAC w przestrzeniach fitness jest odpowiedni dobór urządzeń, które będą mogły pracować zarówno, gdy klub jest mocno oblegany, jak i w sytuacji, kiedy osób ćwiczących jest niewiele. W obu przypadkach musimy zadbać o odpowiedni komfort użytkownika, pomaga nam w tym również dobrze dobrany system automatyki.
Warto podkreślić, że odpowiedni dobór urządzeń rozpoczyna się na etapie projektowym, kiedy na podstawie obliczeń, norm, charakterystyki powierzchni, kubatury oraz doświadczenia możemy dokonać właściwego wyboru. Urządzenia odpowiedniej jakości to takie, które swoją pracą są w stanie zagwarantować odpowiedni komfort powietrza oraz chłodu.
System automatyki powinien zostać wykonany na podstawie charakterystyki danej powierzchni fitness, aby następnie zainstalować w nim odpowiednie czujniki, regulatory oraz sterowniki. To dzięki nim możemy zarządzać powietrzem i jego temperaturą niezależnie w wybranej strefie.
Dodatkowy atut systemu automatyki stanowią sterowniki centralne, dzięki którym możemy z jednego miejsca zarządzać całą powierzchnią klubu fitness z podziałem na strefy.
Z jakimi problemami najczęściej zmagają się zarządcy i użytkownicy tego typu powierzchni? Jakie błędy obserwują Państwo na rynku?
Zarówno zarządcom, jak i użytkownikom klubów fitness doskwierają wady złego doboru urządzeń, które często mają po prostu zbyt małą moc. Podczas wysokich temperatur oraz przy dużej liczbie użytkowników ich wydajność mocno spada i nie są w stanie zapewnić odpowiedniego komfortu w przestrzeni.
Aby mądrze wybrać urządzenia, powinniśmy przede wszystkim wykonać odpowiednie obliczenia i zapotrzebowania na chłód oraz krotność wymian powietrza nawiewanego i wywiewanego.
Odpowiednio dobrane zawsze powinny spełniać swoje zadania, czyli zapewniać chłód i jakość powietrza.
Jakie zatem parametry powietrza powinny obowiązywać w tego typu miejscach?
Na potrzeby przestrzeni fitness przyjmuje się, że wilgotność powinna oscylować na poziomie 30-60%, a optymalna temperatura na poziomie 18-22 st. C. Odpowiednio dobrane systemy automatyki pozwalają na niezależnie sterowanie klimatyzacją oraz wentylacją w wybranych strefach klubu, dostosowując je do potrzeb konkretnego obszaru ćwiczeń.
Czy utrzymanie chłodu w tego typu pomieszczeniach jest energochłonne? Jak zoptymalizować w nich zużycie energetyczne?
W przypadku central wentylacyjnych zwracamy uwagę, by dobierane urządzenia wyposażono w odzysk ciepła – dzięki temu możemy odebrać ciepło z powietrza wewnętrznego, a podgrzać jedynie część nawiewanego z zewnątrz. Pozwala to na zmniejszenie straty ciepła powodowanego przez wentylację.
Zastosowane w klubie Endorfina urządzenia klimatyzacyjne pracują na bazie sprężarek inwerterowych. Ich układ sterowania i zasilania sprawia, że są aż o ponad 40% bardziej oszczędne od tradycyjnych urządzeń klimatyzacyjnych.
Rozwiązania zastosowane w sprężarce INVERTER umożliwiają zmianę jej wydajności pracy. W przypadku klasycznych mechanizmów sprężarka pracuje z pełną mocą, kiedy klimatyzator chłodzi lub grzeje, a wyłącza się, gdy temperatura w pomieszczeniu osiągnie oczekiwaną wartość. Wiąże się to ze znacznym poborem prądu podczas każdego uruchomienia, dużym hałasem oraz krótszym okresem eksploatacji urządzenia.
Jednostka wewnętrzna pracująca z tą sprężarką zapewnia o wiele bardziej efektywną regulację temperatury, dzięki temu jest w stanie szybciej osiągnąć oczekiwane wartości w pomieszczeniach. Dodatkowo urządzenia DC INVERTER zapewniają mniejsze wahania temperatury niż rozwiązania klasyczne, gdyż tylko +/- 0,5°C.
Sprężarki stosowane w konwencjonalnych urządzeniach rozpoczynają pracę na pełnych obrotach. Natomiast sprężarki w urządzeniach stałoprądowych inwerterów płynnie zwiększają obroty, dzięki temu spada zużycie energii elektrycznej.
Ostatnio realizowali Państwo projekt rzeszowskiej Endorfiny. Proszę o nim opowiedzieć. Na czym polega jego wyjątkowość?
Realizacja w Rzeszowie to nasz kolejny projekt wykonany dla sieci Fitness Endorfina. Poza tym, że odpowiadaliśmy za projekt i montaż nowych instalacji, wykonaliśmy także modernizację istniejących na powierzchni systemów wentylacji, wymianę urządzeń klimatyzacji i chłodu na nowe, energooszczędne rozwiązania. Zależało nam na tym, by maksymalnie zoptymalizować bieżące koszty użytkowania.
Za jedno z wyzwań, jakie napotkaliśmy podczas projektu, można uznać modernizację układu wentylacji. Musieliśmy wykonać odpowiednie przeliczenia przewodów i przepływów powietrza oraz dobrać i rozmieścić nowe elementy zależne od istniejących kanałów wentylacyjnych. Z kolei na etapie kończenia projektu newralgicznym momentem była regulacja i pomiary wydajności wentylacji. W efekcie udało nam się zapewnić klientowi oczekiwany komfort użytkowania pomieszczeń, na który składają się takie czynniki jak dobra jakość powietrza na powierzchni fitness oraz temperatura.
Jakie założenia inwestora musiały zostać spełnione?
Wykonując swoją pracę, mamy na uwadze, że inwestor, dbając o swoich klientów, oczekuje, by czuli się oni komfortowo w jego obiektach. Dlatego tak ważne jest zapewnienie im odpowiedniej jakości powietrza oraz temperatury. Jego innym istotnym celem była energooszczędność.
Naszym atutem jest także sprawność działania. Swoją pracę wykonaliśmy w około 3 miesiące. W tym czasie jesteśmy w stanie wykonać kompleksowe instalacje, a także zadbać o dostawę urządzeń, ich testy i uruchomienie.
Sieć Endorfina obdarzyła Państwa szczególnym zaufaniem. To nie pierwszy projekt, jaki AC Group realizował dla tej marki. Jak rozpoczęła się Państwa współpraca?
To właśnie dzięki wzajemnemu zaufaniu i bezpośredniej komunikacji realizowane projekty przebiegają bez zastrzeżeń. Właściwe zdiagnozowanie potrzeb, optymalizacja rozwiązań oraz terminowość wykonanych prac to klucz do sprawnej realizacji kolejnych inwestycji.
Aktualnie zrealizowaliśmy dwa projekty dla sieci ENDORFINA: w Rzeszowie oraz Lublinie, z perspektywą na realizację kolejnych.
Nasz projekt rozpoczął się, gdy w Klubie Fitness ENDORFINA w Kielcach pomogliśmy klientowi w usunięciu usterki związanej z instalacją chłodu. To właśnie wtedy obdarzono nas zaufaniem i po jakimś czasie otrzymaliśmy zapytanie dotyczące chęci uczestniczenia w projekcie w Lublinie.
To była nasza pierwsza wspólna realizacja. Abyśmy mogli dobrać optymalnie rozwiązania na potrzeby klubu, nasze działy (projektowy i realizacji) przeprowadziły wówczas wiele rozmów z inwestorem.
Nasze premierowe dzieło opierało się w całości na nowych instalacjach, drugi to już refit-out, a więc musieliśmy dopasować projekt do istniejących instalacji.
W związku z tym, że podczas prac nad Klubem Fitness w Lublinie dobrze poznaliśmy wymagania i oczekiwania inwestora, realizacja w ramach kolejnej współpracy przebiegła jeszcze bardziej pomyślnie.
Jakie korzyści dla Państwa partnerów wynikają z tego, że poza realizacją systemów HVAC, oferują Państwo także ich serwis?
Na pewno kompletna znajomość instalacji. Projektując oraz realizując projekt, mamy pełną wiedzę o każdym z systemów, co w przypadku awarii umożliwia sprawne postawienie diagnozy, a następnie szybką naprawę.
Od momentu montażu jesteśmy w pełni odpowiedzialni za każde z urządzeń. Podczas wykonywanych serwisów znamy pełną historię pracy danej jednostki, możemy utrzymać ją w pełnej sprawności i wydajności, co jest niezmiernie ważne dla naszych klientów.
METRYCZKA TECHNICZNA
Temperatura zewnętrzna w klubie Endorfina w Rzeszowie
*Temperatury zewnętrzne przyjęto wg normy PN-82/B-02403.
Parametry powietrza zewnętrznego:
Dla okresu zimowego – strefa klimatyczna III
• temperatura suchego termometru ts = -20°C
• zawartość wilgoci, wilgotność bezwzględna x = 0,8 g/kg
• wilgotność względna powietrza j = 100%
• entalpia hzz = 1805 kJ/kg
Dla okresu letniego – strefa klimatyczna II
• temperatura suchego termometru ts = 32°C (przyjęto zapas temperaturowy 2°C względem normy)
• zawartość wilgoci, wilgotność bezwzględna x = 11,9 g/kg
• wilgotność względna powietrza j =45%
Temperatura wewnętrzna
Temperatury wewnętrzne dla okresu letniego i zimowego w pomieszczeniach przyjęto na podstawie ich funkcji oraz wymagań, jakie mają spełniać. Kluczowe były też uzgodnienia z inwestorem.
Temperatury dla okresu zimowego, w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi, przyjęto zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami, normami oraz wytycznymi właściciela obiektu.
Temperatury ogrzewanego pomieszczenia w budynkach przyjęto wg PN-82/B-02402 i Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki ich usytuowania §134.2.
W pomieszczeniach sali głównej, sali fitness, recepcji, pokoju managera oraz pomieszczeń socjalnych projektuje się tak, by uzyskać temperaturę wewnętrzną ti=20°C, a pomieszczeniach szatni oraz umywalni – instalację ogrzewania zapewniającą temperaturę wewnętrzną ti=24°C. W pozostałe pomieszczeniach technicznych i magazynowych przyjęto temperaturę wewnętrzną ti=16°C.
W okresie letnim przewiduje się chłodzenie pomieszczenia sali głównej, sali fitness oraz sali treningu personalnego. Projektowana temperatura wewnętrzna tych pomieszczeń w okresie letnim ti=20°C±2°C. W pomieszczeniach strefy recepcji dla okresu letniego przyjęto temperaturę ti=24°C±2°C.