Obiekty - inwestycje, case study
Opublikowano:
29.08.2023

Certyfikacyjne case study

Na przykładzie kompleksu biurowego Nowy Rynek w Poznaniu

Kategorie WELL Core & Shell w praktyce

Wielu poznaniaków uważa, że w ich mieście powstaje niewiele inwestycji. Jednak postronne osoby dostrzegają, że są to bardzo często wyjątkowe projekty. Wystarczy tylko  pomyśleć o takich biurowcach jak Bałtyk czy Okrąglak. Już wkrótce do tej grupy dołączy realizowany od 2021 roku przez firmę Skanska Nowy Rynek, która wiosną 2023 roku zaprezentowała biurowiec E, będący czwartą częścią kompleksu. Na szczególną uwagę zasługują zaproponowane w nim przez dewelopera udogodnienia dla najemców potwierdzone certyfikatem WELL Core & Shell. To właśnie o szczegółach zdobywania tej certyfikacji rozmawiamy z Konradem Ziejewskim, dyrektorem projektu w spółce biurowej Skanska.

Budynek E Nowego Rynku wiosną tego roku otrzymał zgodę na użytkowanie. Jak podsumowaliby Państwo pracę nad nią? Co było największym wyzwaniem?

Nowy Rynek zlokalizowany jest obok dworca głównego w Poznaniu. Niegdyś znajdował się tu stary dworzec PKS. Chcieliśmy nadać temu miejscu nowego charakteru, a jednocześnie nawiązać do jego historii. To było naszym największym wyzwaniem. Udało się tego dokonać poprzez zaprojektowanie i zrealizowanie wewnętrznego placu, swoistego rynku otwartego dla pracowników biurowca i wszystkich mieszkańców Poznania. Jego idea odwołuje się do tradycji licznych poznańskich placów publicznych i targowisk. W ten sposób łączymy historię z teraźniejszością — nowoczesnym kompleksem biurowym, wyposażonym w innowacyjne, prośrodowiskowe rozwiązania.

Plac jest obficie wypełniony zielenią oraz wysoko wyrośniętymi  już drzewami, dlatego też parking podziemny musiał zostać dodatkowo obniżony. W jego południowo-wschodniej części zbudowaliśmy fontannę, a w rogach – pergole. Przy jednej z nich stanęły tężnie solankowe. Zagospodarowanie rynku uzupełniają elementy małej architektury podkreślone ogrodowym oświetleniem, a także urządzenia służące do zabawy najmłodszym użytkownikom. W lampach ukryto budki dla sikorek i innych ptaków. Jak dawniej, jest to miejsce spotkań, ale w formie odpowiadającej dzisiejszym oczekiwaniom.

W ubiegłym roku było głośno o certyfikacji WELL Core & Shell na poziomie Gold w zrealizowanym przez Skanska budynku Wave w Gdańsku. To pierwsze tego typu odznaczenie poza Warszawą. W Poznaniu Nowy Rynek był pierwszą inwestycją w Wielkopolsce ubiegającą się o ten certyfikat. Czy wdrożenie rozwiązań koniecznych do osiągnięcia certyfikacji jest trudniejsze na rynkach regionalnych niż w stolicy?

Do każdego certyfikatu wdrażanego na rynkach lokalnych podchodzimy indywidualnie. Działamy tak, jakby to był nasz pierwszy certyfikat w danym miejscu. Jakość powietrza czy wody jest zupełnie inna w poszczególnych lokalizacjach, co oznacza, że jeśli chcemy otrzymać pozytywny wynik audytu, musimy się do niego odpowiednio przygotować i mieć na uwadze lokalne uwarunkowania. W miastach regionalnych w znacznym stopniu kreujemy kierunek, w jakim zmierza rynek. Byliśmy pierwsi z WELL Core & Shell w Gdańsku czy we Wrocławiu, a być pierwszym jest zawsze trochę trudniej. Mam tu na myśli mniejszą bazę firm do współpracy, a jednocześnie większą potrzebę edukacji rynku.

Proszę opowiedzieć o tym, w jaki sposób należy przygotować się do osiągnięcia certyfikatu WELL Core & Shell? Jak zaplanować ten proces, aby poszczególne obszary wpisywały się w kryteria audytorów. Jakie są cechy charakterystyczne dla tej certyfikacji?

O certyfikatach należy pamiętać  już na bardzo wczesnym etapie projektowania budynku – tak, aby od razu spełniał on odpowiednie kryteria, co następnie  zostanie potwierdzone otrzymaniem certyfikatu (takiego właśnie jak WELL) w zakresie Core & Shell. To system certyfikacji, który weryfikuje jakość powierzchni biurowej na podstawie ponad 100 parametrów budynku. Bierze się w nim pod uwagę nie tylko design czy kwestie związane z użytkowaniem samego biurowca, lecz także , w jaki sposób wpływa on na ludzkie zachowanie i zdrowie. W tym procesie certyfikacji, w odróżnieniu od innych systemów certyfikacji obecnych na rynku, odbywa się audyt wykonywany przez niezależną instytucję  tzw. Performance Testing Organization, która na przykład pobiera próbki powietrza i wody, a następnie przekazuje je do analizy laboratoryjnej. Wykonywane są również fizyczne pomiary akustyczne oraz sprawdzane są parametry komfortu termicznego w miejscach pracy stałej. Dodajmy do tego  fizyczną weryfikację projektu  – czyli sprawdzenie, czy to, co zadeklarowaliśmy podczas procesu projektowego, faktycznie zostało zrealizowane w budynku.

Certyfikacja WELL to również zachęta do zdrowego i aktywnego trybu życia. Z tego powodu we wszystkich naszych budynkach przygotowujemy odpowiednią infrastrukturę rowerową i promujemy zdrowe nawyki żywieniowe. Wspieramy również komfort psychiczny naszych najemców, zapewniając im ogólnodostępne przestrzenie do relaksu i chwili wytchnienia.  Kiedy przygotowujemy nasze inwestycje, staramy się zawsze zagłębić w historię danego miejsca i regionu, a następnie jej elementy (na przykład w formie sztuki) przenieść do wnętrza budynku.

Jakie nowatorskie, a zarazem certyfikowane rozwiązania wprowadzili Państwo w budynku E? Czy wszystkie z nich są „standardem” w Państwa inwestycjach, czy może udało się zaproponować coś nowego?

Jeśli chodzi o rozwiązania techniczne, biurowiec został wyposażony m.in. w system wentylacji z wysokiej klasy filtrami, który dostarcza aż o 30% więcej świeżego powietrza. Co ważne, gwarantują one jego czystość niezależnie od warunków na zewnątrz. O wilgotność dbają adiabatyczne nawilżacze. Klimatyzacja oparta o system belek chłodzących pracuje cicho i gwarantuje komfort termiczny w miejscu pracy, będąc jednocześnie efektywnym energetycznie rozwiązaniem instalacyjnym. Nowoczesny system sterowania budynkiem (tzw. smart BMS) w połączeniu z oświetleniem typu LED powoduje znaczące obniżenie zużycia energii w budynku.

W budynku zastosowano materiały o niskiej zawartości lotnych związków organicznych, mające pozytywny wpływ na jakość powietrza.

Certyfikacja  WELL kładzie również silny nacisk na  na wspomniany już wcześniej aspekt ludzki. Jest on z perspektywy najemców niezbędny, by skutecznie zachęcać ludzi do powrotu do biur. Stąd takie rozwiązania, jak chociażby siłownia na ostatnim piętrze, z pięknym widokiem na miasto. Na tej samej wysokości znajduje się  taras okalający cały budynek, gdzie można odpocząć i napić się kawy, albo zrelaksować na huśtawkach.

Dodajmy do tego wspomniany wcześniej rynek z tężniami, wysokimi drzewami i pergolami, który stał się już znakiem rozpoznawczym naszej inwestycji. Nadal pracujemy nad wzmocnieniem oferty gastronomicznej w Nowym Rynku. Na placu zaś planujemy organizację różnych wydarzeń — część z nich już się odbyła.

Które rozwiązania z zakresu certyfikacji Well są najtrudniejsze do wprowadzenia?

Myślę, że dobór odpowiednich materiałów budowlanych i wykończeniowych. Powinny one zawierać domieszki produktów z recyklingu, pochodzić od regionalnych dostawców, a także być niskoemisyjne. Promuje się także  materiały posiadające deklarację EPD, na podstawie której jesteśmy w stanie dokładniej oszacować ślad węglowy naszej inwestycji. Tu nie ma miejsca na odstępstwa, ponieważ audytor wykonujący pomiary jakości powietrza wewnętrznego od razu to wychwyci. Oprócz tego certyfikacja narzuca zintegrowane projektowanie, które jako Skanska od dawna wykonujemy. Bierze ono pod uwagę potrzeby lokalnej społeczności. Ten etap projektowy jest najbardziej czasochłonny. Dowiadujemy się w ten sposób, jakie oczekiwania mają nasi sąsiedzi. A potem łączymy je z naszą wizją budynku.

 

Jak rosnące wymagania stawiane właścicielom budynków przez certyfikacje zmieniają Państwa pracę nad projektami biurowymi?

Na bazie naszych rozmów z najemcami i inwestorami możemy stwierdzić , że biuro przyszłości to również biuro stworzone zgodnie z zasadami ESG, a więc posiadające odpowiednie certyfikaty – przyjazne środowisku, dzięki temu, jak jest zbudowane i jak funkcjonuje, wspierające zdrowie i bezpieczeństwo użytkowników, służące lokalnej społeczności oraz takie, przy którego tworzeniu i funkcjonowaniu stosowane są zasady ładu korporacyjnego. Obserwujemy rosnące zainteresowanie najemców tematami ESG. Coraz częściej otrzymujemy od klientów i agentów zestawy szczegółowych pytań dotyczących wpływu naszych projektów na środowisko naturalne, na dobrostan użytkowników czy na funkcjonowanie lokalnych społeczności. Pytają również o kwestie związane z ładem korporacyjnym.

Chcemy być neutralni klimatycznie do roku 2045, dlatego koncentrujemy się na maksymalnym ograniczeniu śladu węglowego wbudowanego oraz operacyjnego. Dziś najemcy chcą mieć możliwość kontrolowania niemal wszystkiego, zaczynając od oświetlenia i temperatury przy stanowisku pracy, kończąc na informacji na temat zużycia energii na konkretnej powierzchni czy też informacji na temat liczby generowanych przez nich odpadów, nawet z podziałem na frakcje.

Jakie są Państwa dalsze plany dotyczące zapewnienia komfortu pracownikom w Nowym Rynku i/lub pozostałych inwestycjach?

Pracujemy nad kolejnymi udogodnieniami dla pracowników — wspomnianą wcześniej ofertą gastronomiczną czy usługami. Budynek będzie ubiegać się wkrótce o kolejny certyfikat – WELL Health-Safety Rating. Jest on przyznawany powierzchniom biurowym o najwyższych parametrach bezpieczeństwa, ograniczających ryzyko przenoszenia chorób, a także umożliwiających tworzenie zdrowych i przyjaznych miejsc pracy.

Jak w Nowym Rynku zadbano o:

  • odpowiednie oświetlenie dla pracowników budynku – co najmniej 88% wszystkich regularnie zajmowanych przestrzeni znajduje się w odległości 7,5 m od okien, co zapewnia odpowiednią ilość światła naturalnego. Elewację zaprojektowano w taki sposób, aby do wnętrz trafiało dużo naturalnego światła przy jednoczesnym zminimalizowaniu zysków ciepła pochodzącego od słońca, co pozwala na bardziej racjonalne zarządzanie gospodarką energetyczną budynku. W miejscach mających mniejsze znaczenie dla odbioru od wnętrza – zastąpione polami nieprzeziernymi, o lepszej, w stosunku do przeszkleń, izolacyjności termicznej i akustycznej. W budynku wykorzystano oświetlenie LED, które pozwala ograniczać zużycie energii elektrycznej;
  • korzystny dla zdrowia system HVAC – klimatyzacja opiera się na systemie belek chłodzących, dzięki czemu jest niezwykle cicha. Belki chłodzące nie powodują efektów przeciągu i zapewniają komfort termiczny;
  • akustykę – niska prędkość przepływu przez urządzenia wentylacyjne oraz starannie zaprojektowana fasada dbają o klimat akustyczny. Odpowiedni dobór urządzeń na zewnątrz budynku i ich odgrodzenie akustyczne, tak aby dźwięk nie dostawał się do środka oraz stosowny dobór rozwiązań i materiałów wewnątrz budynku;
  • materiały – w budynku zastosowano materiały wykończeniowe z certyfikatem EPD. Ponad 25% materiałów wykończeniowych zawierało elementy pochodzące z recyklingu, np.  beton, stal, aluminium, szkło, izolacja. Należy podkreślić, że 50% materiałów użytych przy wznoszeniu budynku E pochodziło od regionalnych firm i dostawców;
  • innowacyjność – Nowy Rynek jest w całości zasilany energią elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych, a dokładnie – z lądowych farm wiatrowych.Unikatowym elementem budynku E jest częściowo zadaszony i osłonięty elewacją taras, z którego rozpościera się imponujący widok na miasto. Na ścianach oddzielających taras od wnętrza budynku namalowane są charakterystyczne elementy tej panoramy – wizerunki znanych poznańskich budynków. Na tarasie znajduje się siłownia do wewnętrznego użytku najemcy, huśtawki, poidełko oraz kuchnia. Przy Nowym Rynku E powstał też chodnik ze specjalnego betonu redukującego poziom zanieczyszczeń znajdujących się w miejskim powietrzu.
  • społeczność – Nowy Rynek E znajduje się tuż przy dworcu głównym, a to oznacza, że do budynku można dostać się różnymi liniami komunikacji miejskiej, a także jednośladami. Dla rowerzystów przygotowano udogodnienia w postaci miejsc postojowych, szatni, stacji napraw i pryszniców. Nowy Rynek E jest także miejscem, które zostało w pełni przygotowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, rodziców z dziećmi, seniorów oraz nieposługujących się językiem polskim ( tym samym spełniając wymagania certyfikacji Obiekt bez barier). Wewnętrzny rynek funkcjonujący w ramach kompleksu jest wynikiem konsultacji społecznych z sąsiadami naszej inwestycji;
  • pozostałe aspekty – W budynku zastosowano  technologie pozwalające m.in. na ponowne wykorzystanie wody szarej i deszczowej. Powierzchnie najemców mają zainstalowaną odpowiednią wodooszczędną armaturę gwarantującą kontrolę nad zużyciem wody w całym budynku. Woda w budynkach będzie sprawdzana pod kątem obecności związków chemicznych, tak aby można było się jej napić z każdego kranu i wyeliminować potrzebę kupowania wody butelkowanej. Środowisko przyrodnicze rynku wzbogaca fauna: owady, ptaki, dla których przygotowano budki lęgowe. Ponadto na dachach budynków znajdują się ule dla pszczół.

Nowy Rynek E