Jak przyspieszyć zieloną rewolucję budownictwa w Polsce?

Znaczenie budownictwa w procesie zielonej rewolucji jest kolosalne. Budynki odpowiadają za 38 proc. światowych emisji CO2, przy czym 28 proc. pochodzi z ich eksploatacji, a pozostałe 10 proc. to zużycie energii niezbędnej do produkcji materiałów i technologii wykorzystywanych w budownictwie (wbudowany ślad węglowy). To jeden z głównych powodów, dla których powołano Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa, którego członkami są szefowie firm deweloperskich, wykonawczych, producentów materiałów budowlanych i technologii oraz architekci. Pierwsze spotkanie eksperckie odbyło się 25 stycznia br., podczas 4 Design Days 2024 w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach. Dzięki Forum eksperci wspólnie wypracowali szereg kluczowych rekomendacji kierując się dążeniem do przyspieszenia zielonej rewolucji w polskim przemyśle budowlanym. Postulaty te zostaną zaprezentowane przedstawicielom rządu w trakcie zbliżającego się XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego. W kolejnych etapach członkowie Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa będą pracować nad doprecyzowaniem najlepszych rozwiązań mając nadzieję, że ich głos spotka się z życzliwą reakcją rządu.

“Styczniowe spotkanie podczas Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa zaowocowało wypracowaniem konkretnych rekomendacji mających przyspieszyć zieloną rewolucję w polskim przemyśle budowlanym” – mówi Małgorzata Burzec-Lewandowska, dyrektorka wydawnicza segmentu Nieruchomości, Architektura i Wnętrza w Grupie PTWP, która jest organizatorem Forum.

“Prace członków forum, ich zaangażowanie i poświęcony czas pokazują, jak ważny dla firm działających w Polsce jest zrównoważony rozwój. Gorąco liczymy na to, że strona rządząca wysłucha postulatów branży budowlanej i nieruchomości oraz weźmie je pod uwagę przy tworzeniu nowego prawa” – dodaje Robert Posytek, dyrektor wydawniczy segmentu Nieruchomości, Architektura i Wnętrza w Grupie PTWP, która jest organizatorem Forum.

Na liście kluczowych kwestii poruszonych przez Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa znalazły się m.in.:

• Powołanie międzyresortowego Komitetu ds. Zrównoważonego Budownictwa przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W tej chwili tematy dotyczące budownictwa i mieszkalnictwa są rozproszone, a zajmuje się nimi kilka ministerstw i innych podmiotów publicznych.
• Zmiana legislacji w celu wprowadzenia instrumentów finansowych promujących rozwiązania niskoemisyjne.
• Określenie polityki rządu dotyczącej wytwarzania energii elektrycznej oraz energii cieplnej ze źródeł odnawialnych i systematyczne odchodzenie od stosowania węgla jako podstawowego źródła energii.
• Wprowadzenie obowiązku liczenia i podawania śladu węglowego dla nowych budynków.
• Wdrożenie systemu klas energetycznych budynków i oznaczeń ich efektywności energetycznej.
• Wprowadzenie zachęt dla urządzeń i materiałów posiadających deklaracje środowiskowe (EPD) w zamówieniach publicznych.
• Wprowadzenie zachęt do certyfikowania obiektów publicznych.
• Stop dla termomodernizacji budynków nieposiadających systemu wentylacji mechanicznej bez równoczesnego jej zastosowania.
• Uwzględnienie w Prawie zamówień publicznych, w przetargach dotyczących wznoszenia budynków, kosztów ich eksploatacji przez 25-30 lat.
• Konsolidacja dotychczasowych programów i stworzenie jednego parasolowego narzędzia wsparcia, za którego wdrożenie odpowiedzialna będzie jedna instytucja, np. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
• Usprawnienie selektywnej rozbiórki budynków. Materiały rozbiórkowe z budynków powinny podlegać waloryzacji.
• Wprowadzanie ułatwień/rozwiązań dla zmiany sposobu użytkowania budynków z funkcji biurowej na mieszkaniową.
• Zintegrowanie celów klimatycznych w dokumentach strategicznych i planistycznych dla miast i gmin. Potrzebne są standardy warunków zabudowy oraz zamówień publicznych uwzględniające ochronę klimatu.
• Stworzenie katalogu dobrych wzorców zrównoważonego budowania oraz przygotowanie i wdrożenie międzyresortowego programu edukacji o jakości architektury, ładu przestrzennego i zrównoważonego budownictwa.

Członkowie Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa: Zuzanna Bińczyk, architekt BCM Architekci; Dariusz Blocher, Unibep; Mirosław Czarnik, prezes GPP; Joanna Czynsz-Piechowiak, prezes Grupy Saint-Gobain w Polsce i Ukrainie; Justyna Glusman, dyrektorka Stowarzyszenia Fala Renowacji; Artur Górski, dyrektor ds. technologii budynkowych Siemens Polska; Marek Janiak, architekt miasta Łodzi; Adam Jędrzejczak, prezes Danfoss Poland; Agnieszka Kalinowska-Sołtys, prezeska Stowarzyszenia Architektów Polskich, architektka, partnerka, członkini zarządu APA Wojciechowski; Paweł Kisiel, prezes grupy ATLAS; Dariusz Kolasa, dyrektor budownictwa ogólnego STRABAG; Tomasz Konior, architekt, właściciel Konior Studio; Janusz Komurkiewicz, członek zarządu ds. marketingu FAKRO; Jakub Krzysztofik, architekt, prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich oddział w Łodzi; Tomasz Książek, General Manager Poland & Baltics Signify; Piotr Lorens, architekt miasta Gdańsk; Andrzej Losor, członek zarządu, dyrektor rozwoju sprzedaży i marketingu Heidelberg Materials Polska; Przemo Łukasik, właściciel medusa group; Robert Jacek Moritz, prezes ALTA, twórca Miasteczka Siewierz Jeziorna; Stanisław Podkański, architekt miasta Katowice; Przemysław Pokorski, dyrektor rynku grupa Velux Polska; Elżbieta Dagny Ryńska, Zakład Projektowania Prośrodowiskowego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, członek Komisji Klimatycznej UN GCNP; Janusz Sepioł, architekt miasta Rzeszowa; Marta Sękulska-Wrońska, architektka, partner CEO WXCA oraz Kamil Wyszkowski, przedstawiciel krajowy, dyrektor wykonawczy UN Global Compact Network Poland.